Топкапы ордон (Topkapı Sarayı) нь Туркийн Истанбул хотын төв хэсэгт оршдог алдартай түүхэн ордон бөгөөд Османы эзэнт гүрний хамгийн чухал засаг захиргааны төв байсан. Ордон нь 15-р зууны сүүлээр, Османы хаан Мехмед II (Фатих)-ийн үед баригдаж, 1923 онд Туркийн Бүгд Найрамдах Улс байгуулагдсаны дараа музей болгон хувирсан.
Топкапы ордон нь одоогийн Истанбулын Султанахмет дүүрэгт байрлах бөгөөд энэ нь ЮНЕСКО-гийн дэлхийн өв-ийн жагсаалтад орсон нэгэн түүхэн дурсгалт газар юм.
Топкапы ордны онцлог шинжүүд:
Түүхийн ач холбогдол : Топкапы ордон нь Османы хаадын оршин суудаг газар төдийгүй, улс төрийн, сөрөг ажиллагаа болон шүүхийн бүх асуудлуудыг шийдвэрлэдэг байсан орон нутгийн засаг захиргааны төв байжээ. Энэ ордонд Османы эзэнт гүрний хаад, хааны гэр бүлийнхэн болон тусгай албаны хүмүүс амьдарч, улс орон даяар үйл ажиллагаагаа зохион байгуулдаг байсан.
Байршил: Топкапы ордон нь Истанбулын эртний Султанахмет бүсэд, хуучин Византийн эзэнт гүрний Хаги Софиагийн (Hagia Sophia) ойролцоо байрладаг бөгөөд Босфорын хоолой болон Мраморын тэнгисийг харах боломжтой.
Барилгын бүтэц: Топкапы ордон нь олон хэсгээс бүрдсэн, өргөн уудам цогцолбор бөгөөд үндсэн 4 гол хэсгээс бүрдэнэ:
Өргөн цар хүрээтэй түүхийн үзмэрүүд: Топкапы ордны доторх үзмэрүүд нь Османы эзэнт гүрний түүх, хаадын амьдрал, урлаг, соёлын өвийг харуулдаг олон төрлийн үзмэрүүдийг агуулдаг.
Хааны өргөө: Ордны хамгийн тансаг, дэлгэрэнгүй чимэглэлтэй хэсэг нь хааны ордон юм. Энэ нь хааны хувийн өрөө, унтлагын өрөө, хааны амрах орон зайг багтаадаг. Султанын ариун зүйлс: Хааны хувцас, гоёл чимэглэл, тансаг хэрэгслүүд болон шашны ач холбогдолтой зүйлс. Шашны зүйлс: Топкапы ордонд олон шашны нандин зүйлс хадгалагддаг. Тэдгээрт Мухаммед (с.а.в.)-ийн үс, хурууны хээгийн жижигхэн хэсэг зэрэг ариун зүйлс орно. Султануудын сүүлчийн хөрөг зургийг харуулах гайхамшигтай урлагийн үзмэрүүд.
Үнэт эдлэлүүд: Топкапы ордонд олдсон үнэт эдлэлүүд, эмчилгээний чулуу, үнэт чулуу, алмазууд нь Топкапы ордны музейг жуулчдын сонирхлыг татах нэгэн гол хэсэг болжээ. Архитектурын хэв маяг: Топкапы ордон нь Османы үеийн архитектур, Византийн болон араб сүмийн хэв маягийн хослолыг агуулсан байдаг. Ордны барилгын хийц нь тансаг, уран барилга, хамтран зохиогдсон өргөн хэмжээний амралтын талбайг агуулдаг.
Музей болон аялал жуулчлал: 1924 оноос хойш Топкапы ордон нь Туркийн үндэсний музей болон хувирч, олон олон жуулчдыг татаж байна. Музейд өргөн хүрээнд үзэсгэлэн, баримт бичиг, уран зураг, эзэнт гүрний үеийн түүхэн баримтууд, мөн хааны амьдралыг харуулсан үзмэрүүд байрладаг.
Сул талууд болон хамгаалалт: Топкапы ордоны хувьд олон жилийн турш хамгаалалт, сэргээн засварлалт хийгдэж байгаа. Ордны олон хэсэг нь дэлхий даяар танигдсан учраас хамгаалалтыг ч өндөр түвшинд хийдэг. Ордонд орших үзмэрүүдийн үнэт зүйлсийг хамгаалахын тулд онцгой арга хэмжээнүүд авч байна.
Топкапы ордон нь одоо Турк улсын соёлын болон түүхийн гол төвүүдийн нэг болоод байгаа бөгөөд Истанбулын соёлын өвийг танин мэдэх, түүхийг судлах хүсэлтэй жуулчид болон судлаачдад ихээхэн ач холбогдолтой газар юм.
